İsrail ordu olmadan müharibəni necə davam etdirməyi planlaşdırır?
Sitat.info bu haqda Fələstinli jurnalist və tədqiqatçı Amal Abu Seifin Al-Jazeera-də dərc olunan yazısını təqdim edir.
******
İsrailin Qəzzaya qarşı müharibəsi tanklarının geri çəkilməsi və ya döyüş təyyarələrinin susması ilə bitməyib. On minlərlə insan həlak olub, yüz minlərlə ev xarabalığa çevrilib, təxminən iki milyon insan öz evlərindən didərgin düşüb. Yenə də ən böyük təhlükə hələ də qarşıda ola bilər, çünki İsrail müharibəni başqa bir formada davam etdirmək niyyətindədir, artıq onun ordusuna ehtiyac yoxdur.
İsrailin məhvi nəticəsində yaranan boşluqda yeni qorxunc reallıq üzə çıxır. İctimai quruluşun dağılmasından və insanların dərinləşən iztirablarından istifadə edən silahlı milislər yaranır. Bir vaxtlar işğalçıya qarşı “müqavimət” mantiyasına iddialı olan bu qruplaşmalar getdikcə silahlarını içəri çevirirlər. Vətənin müdafiəsinə kömək etmək əvəzinə, zorakılıq yolu ilə nəzarəti tətbiq etməyə çalışırlar, Fələstin ağrısını qruplaşma və siyasi mənfəət üçün valyutaya çevirirlər. Uzun müddət mühasirə altında olan Qəzza bir zamanlar boğucu təcriddə yaşasa da, öz divarları arasında əsasən təhlükəsiz idi. İnsanlar cinayətkar dəstələrdən və ya qonşunun silahından deyil, İsrailin hava hücumlarından qorxurdular. Bu gün işğaldan da, daxildən də qorxu çoxalıb.
Qəzza şəhərinin Sabra məhəlləsində jurnalist Saleh Əlcəfərəvinin öldürülməsi bu yeni mərhələnin ən məşum əlamətlərindən biridir. İsrailin Qəzzadakı vəhşiliklərini uzun müddət sənədləşdirən və işinə görə dəfələrlə ölüm təhdidləri ilə üzləşən 28 yaşlı müxbir atəşkəsdən bir neçə gün sonra İsrail əsgərləri və ya pilotsuz təyyarələr tərəfindən deyil, fələstinli silahlılar tərəfindən güllələnib. Onun qətli müharibənin başqa vasitələrlə davam etdiyini ifşa etdi: İsrail fələstinliləri bir-birinə qarşı çevirdi, əsgərləri olmasa belə, onun işğalına xidmət edən qorxu və qan axıdılması dövrünə təkan verdi.
Burada İsrailin məntiqi aydındır. O, çoxdan köhnə müstəmləkə strategiyasına arxalanıb: Böl və hökm sür. Daxili zorakılığın tükəndiyi cəmiyyət öz işğalçısına qarşı birləşə bilməz. Milislərin yüksəlişini kinli şəkildə təşviq etməklə, İsrail iki məqsədə nail olur: Fələstin birliyini zəiflətmək və öz ordusunun yükünü azaltmaq. O, birbaşa xərclərdən və beynəlxalq nəzarətdən qaçır, Qəzza isə içəridən qan axmağa davam edir.
İndi Qəzzada qorxu yayan silahlı dəstələr vətənin müdafiəçiləri deyil, İsrailin işbirlikçiləridir, başqa ad altında onun işğalına xidmət edirlər. Onlar müharibə zamanı İsrailin həmişə açıq şəkildə hərəkət edə bilmədiyi yerdə hərəkət etmək səlahiyyətinə malik idilər. Bununla belə, İsrailin öz maraqlarına xidmət edən fələstinlilərlə tarixi aydındır: onlardan istifadə edir, sonra isə atır. Məqsədləri yerinə yetirildikdən sonra əməkdaşlar kənara atılır, tərksilah edilir və ya məhv edilir, onlara nə şərəf, nə də müdafiə verilir. Silahını öz xalqına çevirən özünü güclü hesab edə bilər, amma taleyi həmişə eynidir: xalqı, tarix və hətta bir vaxtlar ondan istifadə edən işğalçı tərəfindən rədd edilməsi.
Fələstinlilər üçün nəticələr fəlakətdən başqa bir şey deyil. Qurtuluş qorxu üzərində qurula bilməz. Müqavimət əxlaqi aydınlığını itirəndə, zülmdən fərqlənməyəndə legitimlik içində çökür. Fələstin məsələsi heç vaxt yalnız sağ qalmaqdan ibarət olmayıb; həmişə ləyaqət, ədalət və azadlıq haqqında olub. Vətəndaşların təkcə İsrail təyyarələrindən deyil, həm özlərinin, həm də işğalçının maraqlarına xidmət edərək küçələrində terror törədən silahlı yerlilərdən qorxduğu bir cəmiyyətdə bu dəyərlər dayana bilməz. Regionun tarixi şahiddir: Livandan İraqa qədər xarici güclər cəmiyyətləri parçalamaq üçün dəfələrlə milislərdən istifadə edib. Bir dəfə sərbəst buraxılan bu qüvvələr nadir hallarda öz xalqına xidmət edir; onların loyallıqları fraksiya gücünə, şəxsi mənfəətə və ya xarici himayədarlara doğru sürüklənir.
Fələstinlilərin qarşısında duran vəzifə həm təcili, həm də mövcuddur: Qəzzanın azadlıq bayrağı altında birləşməkdənsə, milislərin idarə etdiyi torpaqlara sürüşməsinin qarşısını almaq. Bunun üçün bu cür qrupları legitimləşdirməkdən imtina edən güclü mülki iradə, milli birliyi fraksiya maraqlarından üstün tutan siyasi liderlik və işğalın təkcə bombalar və mühasirə yolu ilə deyil, həm də sosial quruluşu parçalamaq və cəmiyyəti daxili qarşıdurmaların döyüş meydanına çevirməklə məhv etdiyini beynəlxalq şüurlandırma lazımdır.
Qəzza xalqı artıq qeyri-adi şücaət və dözümlülük nümayiş etdirib. Onlar mühasirəyə, amansız bombardmana və kütləvi köçkünliyə dözüblər. Onlardan indi öz xalqları üçün hərəkət etdiklərini iddia edərək öz maraqlarına xidmət edən silahlı dəstələr tərəfindən idarə olunmağın alçaldılmasına dözmələri istənilməməlidir. Fələstin mübarizəsinin gücü həmişə onun əxlaqi aydınlığına, hər ehtimala qarşı azadlıq tələb edən xalqa əsaslanır. Bu aydınlıq həmrəyliyi qorxu ilə, ədaləti hökmranlıqla əvəz edənlərə təslim edilməməlidir.
İsrail xalqının işğala qarşı müqavimət göstərmək əvəzinə bir-biri ilə vuruşduğu Qəzzanı təsəvvür edərək, vəkil vasitəsilə müharibə aparmağa ümid edə bilər. Fələstinlilərin hələ də seçimi var. Onlar milislərin yolunu rədd edə və iddialarının istənilən fraksiyadan daha böyük və hakimiyyəti prinsipdən üstün tutanlardan daha güclü olduğunu təsdiq edə bilərlər. Bu gün əsl təhlükə təkcə İsrailin hava hücumları deyil, həm də Fələstin millətçiliyinin mahiyyətinin aşınmasıdır: Qurtuluş hər kəsə məxsus olmalıdır və heç vaxt azadlıq və ya insan ləyaqəti bahasına olmamalıdır.
Sitat.info